به نام خدا
سلام داریم خدمت کاربران عزیز وب سایت دانشکده کشاورزی امیدوارم که حال همتون خوب باشه.
امروز میخوایم در مورد مسئله بسیار مهمی با شما صحبت کنیم. چرا هیچ گونه مشارکتی بین کشاورزان و کارشناسان وجود ندارد یا بسیار کم می‌باشد.
متاسفانه وضعیت کشاورزی و کشاورز در ایران کمی نامناسب است و کشاورزان قشرضعیف جامعه را تشکیل میدهند در حالی که کشاورزان در کشورهای دیگر قشر مرفه جامعه را تشکیل می دهند.
اگر بخواهیم در حالت کلی این مسئله را بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که علت عدم پیشرفت کشاورزی در ایران عدم تلفیق علم با تجربه و صرفاً استفاده از یکی از آنها می باشد پیشرفت در زمینه کشاورزی مستلزم همکاری این دو بخش می‌باشد اما در این بین مشکلاتی وجود دارد که ارتباط این دو بخش را مختل می کند.
علل عدم اعتماد کشاورزان به کارشناسان کشاورزی
۱-برآورده نشدن انتظارات کشاورزان از کارشناسان
۲-عدم سازگاری توصیه‌های فنی کارشناسان با تجارب کشاورزان ، شرایط اقلیمی منطقه ، و همچنین خاک زمین که در نهایت منجر به کاهش عملکرد و کاهش کیفیت محصول شود.
۳-از طرف دیگری چون کشاورزان از وظایف جهاد کشاورزی و کارکنان آن اطلاعات کافی را ندارند ارتباط بین کشاورزی و کارشناس به خوبی برقرار نمی‌شود.
۴-یکی دیگر از علت‌هایی که باعث می‌شود ارتباط بین کشاورزان و کارشناسان در حد کم هم که باشه برقرار بشه این بود که کار کشاورزان می‌توانستند از طریق کارشناسان به منابع کودی ارزان دست پیدا کنند ولی اگر کارشناس میومدن مشوق های اقتصادی را هم در نظر می‌گرفتند یعنی کاری می‌کردند که انگیزه‌ای در کشاورز ایجاد می‌شد که کشاورز می‌تواند امید افزایش درآمد ،بهبود عملکرد ، و در نهایت رفاه بیشتر و کاهش هزینه‌های تولید و همچنین دسترسی راحتتر به منابع مالی و تسهیلات بانکی داشته باشد مطمئناً ارتباط بین کارشناسان کشاورزی بسیار پررنگ‌تر خواهد شد.
۵-بیشتر کشاورزان ترجیح می دهند که به جای استفاده از نهاده های جدید کشاورزی که در دنیای مدرن کشاورزی امروز در حال استفاده هستند ، بیشتر از همان روش ها و متد ها و همچنین نهاده‌ها که قبلا استفاده می کرده اند ،استفاده کنند.
۶-عدم موثر واقع شدن توصیه های کارشناسان که در نهایت موجب به عدم اعتماد کشاورزان می شود.
۷-عدم اعتقاد کشاورزان به موثر واقع شدن کاربرد علم در تولید محصول به گونه ای که آنها بیشتر ترجیح می دهند که از تجربیات گذشته و روش های قدیمی در تولید محصولات و همچنین مقابله با شرایط غیرقابل پیش بینی محیطی از جمله خشک سالی استفاده کنند.
۸-یکی دیگر از عواملی که در ارتباط و مشارکت بین کارشناسان و کشاورزی تاثیر منفی می‌گذارد خسارت های شدید ناشی از شرایط نامساعد محیطی ، نامناسب بودن بازار فروش محصولات تولید شده ، و عدم بهبودی این وضعیت نامناسب می باشد.
۹-کشاورزان به دلیل فشارهای مالی ، هزینه های بالای تولید ، نداشتن توانایی مالی برای خرید نهاده های کشاورزی مانند سموم برای مبارزه با آفات و علف های هرز، تاثیرات خشکسالی ، نبود توانایی مالی برای استفاده از امکانات و ماشین آلات و… از جمله عوامل مهمی هستند که سبب می شوند کشاورزان اشتیاقی به پرداخت سهم کارشناسان نداشته باشند.
۱۰-کم بودن تجربه و مهارت ناظرین
۱۱-اغلب ،زمان های نظارت کارشناسان از مزارع بدون برنامه‌ریزی خاصی می باشد و گاها در مواقع مورد نیاز کارشناسان حضور ندارند.
۱۲-گاهی مناطقی که برای نظارت به یک کارشناس سپرده می‌شود فاصله های بسیاری از یکدیگر دارند طوری که به دلیل نبود امکانات رفت و آمد و موارد مالی کارشناس نمی‌تواند حضور موثر را در همه مزارع به‌طور یکسان داشته باشد و استفاده از خودروهای اجاره ای نیز هزینه های زیادی در بر خواهد داشت.
در نهایت
اگر سطح تجربه و مهارت کارشناسان تقویت شود ،ناظران همراه با کارشناسان خبره از مزارع بازدید کنند ، استفاده از تجارب کشاورزان ، آموزش کشاورزان در خصوص محصولات تولیدی شان و از همه مهمتر تلفیق علم و تجربه در کنار هم از جمله عوامل موثری هستند که در بهبود وضعیت مشارکت بین کارشناس و کشاورز موثر است.
منبع: نشريه اقتصاد و توسعه كشاورزي (علوم و صنايع كشاورزي)، جلد ،۲۳شماره ،۲سال ۱